PE80 یا PE100: تفاوت این دو گرید در اتصالات پلی اتیلن و کاربرد هرکدام
چرا $PE100$ به استاندارد طلایی صنعت تبدیل شده و این اعداد واقعاً به چه معنا هستند؟
درک تفاوت $PE80$ و $PE100$ برای هر مهندس، طراح و پیمانکاری حیاتی است، زیرا انتخاب گرید مناسب مستقیماً بر روی ضخامت دیواره لوله، حداکثر فشار قابل تحمل، وزن نهایی و از همه مهم‌تر، هزینه تمام شده پروژه تأثیر می‌گذارد. در این مقاله، به شکلی ساده و فنی به این می‌پردازیم که این اعداد از کجا آمده‌اند و چرا امروزه تقریباً تمام پروژه‌های حساس به سمت $PE100$ حرکت کرده‌اند.
اعداد ۸۰ و ۱۰۰ به چه معنا هستند؟ (مفهوم $MRS$)
این اعداد به یک ویژگی فنی کلیدی به نام **حداقل استحکام مورد نیاز (Minimum Required Strength – $MRS$)** اشاره دارند.$MRS$ به بیان ساده، حداکثر تنشی (فشاری) است که ماده پلی‌اتیلن می‌تواند به طور مداوم برای مدت **۵۰ سال** در دمای **۲۰ درجه سانتی‌گراد** تحمل کند، بدون آنکه دچار شکست یا ترکیدگی شود.
- $PE80$ (نسل قدیم): دارای $MRS$ برابر با $۸.۰$ مگاپاسکال (MPa) است.
- $PE100$ (نسل جدید): دارای $MRS$ برابر با $۱۰.۰$ مگاپاسکال (MPa) است.
۳ تفاوت کلیدی که $PE100$ ایجاد می‌کند
این ۲۵٪ استحکام بیشتر، فقط یک عدد روی کاغذ نیست، بلکه منجر به سه مزیت بزرگ در دنیای واقعی می‌شود:۱. ضخامت دیواره کمتر برای فشار یکسان
مهم‌ترین مزیت $PE100$ همینجاست. چون ماده قوی‌تر است، برای تحمل یک فشار یکسان (مثلاً ۱۰ بار)، به دیواره نازک‌تری نیاز دارد.مثال: یک لوله $PE100$ با فشار کاری ۱۰ بار، دیواره بسیار نازک‌تری نسبت به یک لوله $PE80$ با همان فشار کاری ۱۰ بار دارد.
۲. وزن کمتر و هزینه حمل پایین‌تر
دیواره نازک‌تر به معنای مصرف مواد اولیه کمتر است. در نتیجه، لوله و اتصالات $PE100$ به طور قابل توجهی سبک‌تر از اتصالات $PE80$ (در فشار کاری یکسان) هستند. این کاهش وزن، مستقیماً منجر به کاهش هزینه‌های حمل و نقل و نصب آسان‌تر در سایت پروژه می‌شود.۳. دبی (جریان) آب بیشتر
از آنجایی که لوله $PE100$ دیواره نازک‌تری دارد، قطر داخلی ($ID$) آن بزرگتر است. قطر داخلی بزرگتر به معنای سطح مقطع عبور آب بیشتر و در نتیجه، افزایش ظرفیت انتقال آب (دبی) در مقایسه با لوله $PE80$ با همان قطر خارجی است.مقایسه کاربرد: $PE80$ در مقابل $PE100$
کاربرد $PE80$ (گرید قدیمی‌تر)
امروزه استفاده از $PE80$ بسیار محدود شده و عمدتاً در کاربردهای خاص یافت می‌شود:- خطوط گازرسانی (با رنگ زرد): به طور سنتی، بسیاری از شبکه‌های توزیع گاز شهری از مواد $PE80$ (با گرید $SDR11$) ساخته می‌شدند و این استاندارد هنوز در بخش‌هایی رایج است.
- لوله‌های آبیاری با قطر کم: در برخی سیستم‌های آبیاری که فشار کاری پایینی دارند و هزینه عامل اصلی است، ممکن است هنوز از $PE80$ استفاده شود.
کاربرد $PE100$ (استاندارد طلایی امروز)
$PE100$ به دلیل مزایای اقتصادی و فنی (وزن کمتر، استحکام بالاتر)، به انتخاب اول در تقریباً تمام پروژه‌های مدرن تبدیل شده است:- شبکه‌های آبرسانی شهری و روستایی (با رنگ آبی): تمام خطوط انتقال آب پرفشار و شبکه‌های توزیع جدید، از $PE100$ استفاده می‌کنند.
- خطوط فاضلاب صنعتی و شهری: به دلیل مقاومت شیمیایی و استحکام بالا.
- خطوط انتقال گاز پرفشار جدید: بسیاری از خطوط جدید گاز نیز برای دستیابی به فشارهای بالاتر به $PE100$ روی آورده‌اند.
- کاربردهای صنعتی: انتقال مواد شیمیایی، اسیدها و پساب‌های صنعتی که نیاز به مقاومت بالا دارند.
آیا می‌توان $PE80$ را به $PE100$ جوش داد؟
پاسخ کوتاه: بله، اما با احتیاط.هر دو ماده از خانواده پلی‌اتیلن هستند و از نظر شیمیایی قابلیت جوش خوردن به یکدیگر را دارند (چه بات فیوژن و چه الکتروفیوژن). شاخص جریان مذاب ($MFI$) آن‌ها به قدری به هم نزدیک است که ادغام مولکولی صورت می‌گیرد.
اما نکته حیاتی (و دلیل عدم توصیه):
یک زنجیر به اندازه ضعیف‌ترین حلقه‌اش قوی است. وقتی شما یک اتصال $PE100$ (قوی‌تر) را به لوله $PE80$ (ضعیف‌تر) جوش می‌دهید، نقطه اتصال شما قوی خواهد بود، اما کل سیستم شما دارای استحکام نهایی $PE80$ خواهد بود.
مهم‌تر از گرید مواد، یکسان بودن فشار کاری ($PN$) است. شما هرگز نباید اتصالی با $PN10$ را به لوله‌ای با $PN6$ جوش دهید، حتی اگر هر دو $PE100$ باشند.
نتیجه‌گیری: چرا $PE100$ انتخاب هوشمندانه‌تری است؟
اگرچه ممکن است قیمت اتصالات $PE100$ به ازای هر کیلوگرم کمی بالاتر از $PE80$ باشد، اما به دلیل نیاز به “کیلوگرم کمتر” (ضخامت کمتر) برای رسیدن به یک فشار کاری مشخص، هزینه تمام شده پروژه با $PE100$ تقریباً همیشه **کمتر** از $PE80$ خواهد بود.$PE100$ به شما اجازه می‌دهد تا با هزینه کمتر، سیال بیشتری را با ایمنی بالاتری منتقل کنید. به همین دلیل است که امروزه تمام تولیدکنندگان معتبر، از جمله گروه صنعتی سپهر البرز، بر تولید اتصالات و لوله‌ها با گرید $PE100$ تمرکز دارند تا بالاترین راندمان و استحکام را برای پروژه‌های زیربنایی فراهم کنند.
آینده پروژه‌های انتقال، در استحکام و سبکی $PE100$ نهفته است. گروه صنعتی سپهر البرز، تولیدکننده تخصصی اتصالات جوشی پلی اتیلن با گرید $PE100$ استاندارد.
برای دریافت مشاوره فنی در مورد انتخاب گرید مواد و فشار کاری مناسب پروژه خود، با ما تماس بگیرید.