شیر اطمینان (Safety Valve) هیتر گازی: نحوه تست و زمان تعویض (پیشگیری از خطر)
چگونه مطمئن شویم سیستم ایمنی هیتر شما در صورت خاموش شدن شعله، گاز را قطع میکند؟
⚠️ هشدار: در صورت نقص در شیر اطمینان، اگر شعله خاموش شود، گاز کپسول بدون وقفه در محیط منتشر میشود که خطر آتشسوزی و انفجار دارد.
شیر اطمینان (Safety Valve) در هیتر گازی شما، مهمترین قطعه ایمنی است. وظیفه این سیستم، جلوگیری از انتشار گاز به محیط در صورت خاموش شدن ناگهانی شعله (مثلاً به دلیل باد شدید یا تمام شدن گاز) است. این سیستم از دو جزء اصلی تشکیل شده است: ترموکوپل (Thermocouple) و شیر مغناطیسی (Solenoid Valve).
درک نحوه کار و تست این دو جزء، کلید حفظ ایمنی در محیط کار با هیتر گازی است. در این راهنما، به شما آموزش میدهیم چگونه نقص در این سیستم حیاتی را تشخیص دهید.
۱. سیستم ایمنی چگونه کار میکند؟ (حلقه ترموکوپل) 💡
اصل کار: شیر مغناطیسی گاز (Solenoid) فقط زمانی باز میماند که ترموکوپل داغ باشد.
الف) ترموکوپل (Thermocouple)
• وقتی شعله پیلوت (شمعک) روشن است، نوک ترموکوپل (یک میله فلزی) داغ میشود.
• ترمکوپل حرارت را به یک جریان الکتریکی بسیار ضعیف (در حد ۲۰ تا ۳۰ میلیولت) تبدیل میکند.
ب) شیر مغناطیسی (Solenoid Valve)
• این جریان ضعیف مستقیماً به سیمپیچ شیر مغناطیسی رفته و آن را فعال نگه میدارد. شیر باز میماند و گاز جریان پیدا میکند.
• به محض اینکه شعله خاموش شود (باد، تمام شدن گاز)، ترموکوپل سرد شده، جریان قطع میشود و فنر داخل شیر مغناطیسی، مسیر گاز را **فوراً میبندد**.
۲. علائم خرابی شیر اطمینان (زمان تعویض) 🛠️
خرابی در این سیستم معمولاً به دو شکل ظاهر میشود:
مشکل ۱: شعله روشن نمیماند (Failure to Hold)
این شایعترین علامت است. شما دکمه پیلوت را فشار میدهید، شمعک روشن میشود، اما به محض رها کردن دکمه، شعله پیلوت خاموش میشود.
- علت شایع: ترموکوپل کثیف شده یا آسیب دیده و نمیتواند ولتاژ کافی (حدود ۲۵ میلیولت) برای فعال نگه داشتن شیر مغناطیسی تولید کند.
- راه حل اولیه: نوک ترموکوپل را با سمباده نرم تمیز کنید (اگر مشکل ادامه داشت، ترموکوپل باید تعویض شود).
مشکل ۲: نشت گاز از بدنه شیر (Safety Leak)
شما بوی گاز (حتی زمانی که هیتر خاموش و شیر کپسول بسته است) حس میکنید، یا متوجه میشوید گاز از بدنه شیر کنترل نشت میکند.
- علت: خرابی واشرها و آببندیهای داخلی شیر کنترل.
اقدام: فوراً شیر کپسول را ببندید. این قطعه قابل تعمیر نیست و کل مجموعه شیر کنترل باید با یک قطعه نو جایگزین شود.
۳. نحوه تست ترموکوپل (اندازهگیری ولتاژ) ⚡️
با این تست، میتوانید مطمئن شوید که مشکل از ترموکوپل است یا شیر مغناطیسی:
- ۱. جدا کردن: ترموکوپل را از پشت شیر کنترل جدا کنید.
- ۲. اعمال حرارت: نوک ترموکوپل را با یک فندک (به مدت ۳۰ ثانیه) حرارت دهید.
- ۳. اندازهگیری: مولتیمتر را در حالت اندازهگیری $DC$ ولتاژ (میلیولت) قرار دهید. پرابها را به دو سر ترموکوپل وصل کنید.
- ۴. نتیجه: یک ترموکوپل سالم باید حدود **۲۰ تا ۳۰ میلیولت** تولید کند. اگر ولتاژ بسیار پایینتر (زیر ۱۰ $mV$) باشد، ترموکوپل خراب است و باید تعویض شود.
✅ نکته تعویض: ترموکوپلهای هیتر گازی معمولاً به دلیل فرسودگی، باید هر ۲ تا ۵ سال یکبار تعویض شوند، حتی اگر به طور کامل خراب نشده باشند.
ایمنی شما، به سلامت این قطعه کوچک بستگی دارد. گروه صنعتی سپهر البرز، تأمینکننده قطعات یدکی استاندارد (ترموکوپل و شیر کنترل).
برای دریافت مشاوره در مورد عیبیابی و تهیه قطعات اصلی، با واحد خدمات فنی ما تماس بگیرید. 🛡️


