علت دود کردن هیتر برقی چیست؟ (از آلودگی تفلون تا سوختن سیم‌کشی)
وقتی از دستگاه جوش “دود” بلند می‌شود، آیا باید نگران باشیم؟ راهنمای تشخیص خطر از روی “بو” و “رنگ” دود.
آیا صرفاً مقداری پلاستیک روی صفحه باقی مانده و می‌سوزد (که مشکلی سطحی است)؟ یا سیم‌کشی داخلی و عایق‌های دستگاه در حال ذوب شدن هستند (که خطری مرگبار و پرهزینه است)؟
تشخیص صحیح علت دود کردن هیتر برقی می‌تواند شما را از توقف بی‌دلیل پروژه نجات دهد یا از یک آتش‌سوزی حتمی جلوگیری کند. در این مقاله، ۳ منشأ اصلی دود را بررسی کرده و روش تشخیص آن‌ها را آموزش می‌دهیم.
۱. علت اول (رایج و کم‌خطر): سوختن ضایعات پلی اتیلن (آلودگی تفلون)
این شایع‌ترین دلیل دود کردن هیتر است و معمولاً نشان‌دهنده ضعف در نگهداری است، نه خرابی دستگاه.
چه اتفاقی می‌افتد؟ اگر پس از جوشکاری قبلی، صفحه هیتر به خوبی تمیز نشده باشد، لایه‌ای نازک از پلی اتیلن روی پوشش تفلون باقی می‌ماند. وقتی هیتر را دوباره روشن می‌کنید، این مواد باقی‌مانده داغ شده، سیاه می‌شوند (کربنیزه می‌شوند) و شروع به دود کردن می‌کنند.
اگر بوی دود شبیه به بوی شمع سوخته، پارافین یا پلاستیک ذوب شده ملایم است، منشأ آن پلی اتیلن است. این دود معمولاً سفید یا خاکستری روشن است و از “سطح صفحه” بلند می‌شود.
✅ راه حل:
هیتر را در حالت داغ، با یک پارچه نخی تمیز و خشک کاملاً پاک کنید. اگر لایه کربنی سخت شده است، ممکن است نیاز به بازسازی پوشش تفلون داشته باشید. (هرگز از کاردک فلزی استفاده نکنید).
۲. علت دوم (خطرناک و فوری): سوختن سیم‌کشی و قطعات داخلی ⚡️
این حالت، یک وضعیت اضطراری است. دود از “داخل” بدنه هیتر یا دسته آن خارج می‌شود، نه از روی صفحه.
چه اتفاقی می‌افتد؟
• اتصال شل (Loose Connection): پیچ ترمینال ورودی برق شل شده است. عبور جریان بالا باعث ایجاد جرقه و حرارت شدید در آن نقطه می‌شود که روکش سیم‌ها را ذوب می‌کند.
• سیم ضعیف: سیم‌کشی داخلی فرسوده شده و تحمل جریان هیتر را ندارد.
• ترموستات ذوب شده: پلاتین‌های ترموستات چسبیده‌اند و بدنه پلاستیکی آن در حال سوختن است.
اگر بوی دود، تند، زننده، شیمیایی و شبیه به بوی ماهی گندیده یا سیم سوخته است، خطر جدی است. دود ممکن است تیره یا سیاه باشد و از درزهای دسته یا محل ورود کابل خارج شود.
✅ راه حل:
فوراً دستگاه را از برق بکشید! به هیچ وجه سعی نکنید با آن کار کنید. این دستگاه باید باز شود و سیم‌کشی یا ترموستات سوخته آن توسط متخصص تعویض گردد.
۳. علت سوم (موقتی): “دودِ نویی” (Burn-in Process)
اگر هیتر یا المنت آن را تازه خریده‌اید و برای اولین بار روشن می‌کنید، ممکن است دود خفیفی مشاهده کنید.
چه اتفاقی می‌افتد؟
قطعات صنعتی در کارخانه با لایه‌ای نازک از روغن‌های محافظ یا پوشش‌های عایق تولید می‌شوند. در اولین گرمایش، این روغن‌ها بخار شده و می‌سوزند. همچنین رطوبت جذب شده در عایق المنت نیز بخار می‌شود.
نشانه: دودی رقیق و سفید که بوی خاص “فلز داغ” یا روغن صنعتی می‌دهد و پس از ۵ تا ۱۰ دقیقه کاملاً قطع می‌شود.
✅ راه حل:
نگران نباشید. اجازه دهید هیتر به مدت ۱۰ دقیقه در فضای باز روشن بماند تا این مواد کاملاً بسوزند و دود قطع شود. سپس می‌توانید از آن استفاده کنید.
جدول راهنمای سریع عیب‌یابی دود
| نوع بو / ظاهر | منشأ احتمالی | اقدام لازم |
|---|---|---|
| بوی پارافین / شمع | سوختن پلی اتیلن روی صفحه | تمیز کردن صفحه |
| بوی تند سیم سوخته / ماهی | اتصالی برق / ذوب شدن سیم‌کشی | قطع برق و تعمیر فوری |
| بوی روغن داغ (دستگاه نو) | روغن‌های محافظ کارخانه | صبر کنید تا تمام شود |
بوی سوختگی را نادیده نگیرید؛ هیتر شما در حال هشدار دادن است. گروه صنعتی سپهر البرز، مرکز تخصصی تعمیرات و سیم‌پیچی مجدد هیترهای صنعتی.
اگر هیتر شما بوی سیم سوخته می‌دهد، برای جلوگیری از آسیب بیشتر و دریافت خدمات تعمیر، با ما تماس بگیرید. ⚠️