راهنمای جوشکاری اتصالات تبدیلی (Reducer): (نکات کلیدی اتصال دو سایز مختلف)
چگونه یک اتصال “تبدیل” را به صورت کاملاً هم‌تراز و مستحکم جوش دهیم؟ راز در هم‌مرکز بودن است.
چالش اصلی اینجاست: دستگاه جوش شما برای نگه داشتن دو لوله با “سایز یکسان” طراحی شده است. اما در **جوشکاری اتصالات تبدیلی**، شما در حال کار با دو قطر متفاوت هستید. این عدم تقارن، دو چالش بزرگ ایجاد می‌کند: **۱. هم‌ترازی (Alignment)** و **۲. انتخاب پارامترهای جوش**. اگر این دو مورد به درستی مدیریت نشوند، نتیجه یک جوش ضعیف، نامتقارن و مستعد شکست خواهد بود.
۱. قانون طلایی و غیرقابل مذاکره: تطابق کامل SDR
قبل از اینکه حتی به تراز کردن فکر کنید، باید از این قانون مطمئن شوید:
SDR (نسبت ابعادی استاندارد) لوله‌ها و اتصال تبدیلی شما باید “دقیقاً” یکسان باشد.
جوشکاری بات فیوژن، بر اساس ادغام دو “ضخامت دیواره” یکسان عمل می‌کند.
- مثال صحیح ✅: لوله ۲۰۰ $SDR 11$ ⬅️ اتصال تبدیلی (Reducer) $SDR 11$ ⬅️ لوله ۱۱۰ $SDR 11$.
- مثال غلط ❌: لوله ۲۰۰ $SDR 11$ ⬅️ اتصال تبدیلی ⬅️ لوله ۱۱۰ $SDR 17$.
شما نمی‌توانید دو ضخامت دیواره متفاوت را به هم جوش دهید. یک اتصال تبدیلی $SDR 11$ به این معناست که هر دو سر آن (چه سر بزرگ و چه سر کوچک) دارای ضخامت دیواره متناسب با $SDR 11$ هستند.
۲. راز اصلی: هم‌ترازی و استفاده از کلمپ‌های کاهنده
چالش اصلی، **تراز کردن (Alignment)** است. مرکز (Centerline) هر دو قطعه‌ای که جوش می‌خورند باید دقیقاً در یک راستا باشد.
مشکل: چگونه سایز کوچک را تراز کنیم؟
فرض کنید می‌خواهید لوله ۲۰۰ میلی‌متری را به سر ۲۰۰ میلی‌متری یک تبدیل (Reducer) جوش دهید. شما باید لوله ۲۰۰ را در فک‌های متحرک و تبدیل را در فک‌های ثابت (یا بالعکس) قرار دهید.
• سمت ۲۰۰ میلی‌متری: مشکلی نیست، گیره‌ها آن را محکم می‌گیرند.
• سمت ۱۱۰ میلی‌متری: گیره‌های ۲۰۰ میلی‌متری برای نگه داشتن سر ۱۱۰ میلی‌متری تبدیل، “بسیار بزرگ” هستند. اگر آن را همینطور رها کنید، اتصال در داخل گیره “سقوط” می‌کند (Droop) و مرکز آن پایین‌تر از مرکز لوله ۲۰۰ قرار می‌گیرد.
✅ راه حل: استفاده از کلمپ‌های کاهنده (Reducer Inserts)
این، کلید اصلی کار است. برای هر سایز لوله، “کلمپ‌های کاهنده” یا “اینسرت” (Inserts) وجود دارد. اینها حلقه‌های فلزی دقیقی هستند که در داخل گیره‌های اصلی دستگاه قرار می‌گیرند تا قطر گیره را به سایز مورد نظر کاهش دهند.
- لوله ۲۰۰ $mm$ را در گیره‌های فک ۱ و ۲ (بدون اینسرت) محکم کنید.
- اینسرت‌های ۱۱۰ $mm$ را در گیره‌های فک ۳ و ۴ قرار دهید.
- سر ۱۱۰ $mm$ اتصال تبدیلی را در داخل اینسرت‌ها محکم کنید.
این کار تضمین می‌کند که مرکز (Centerline) هر دو قطعه ۱۱۰ و ۲۰۰، دقیقاً در یک راستا قرار می‌گیرند.
۳. ترفند استادکاران: شیم‌گذاری (Shimming) برای رفع پله
حتی با وجود اینسرت، گاهی اوقات به دلیل وزن نامتقارن تبدیل، ممکن است اتصال کمی “پله” (High-Low) داشته باشد.
تست قبل از رنده‌کاری:
- پس از بستن دو قطعه در گیره‌ها، آن‌ها را به هم نزدیک کنید.
- با انگشت (و دستکش ایمنی) روی لبه‌ها بکشید. آیا پله‌ای حس می‌کنید؟
- ✅ راه حل: گیره‌ای که قطعه پایین‌تر در آن قرار دارد را *کمی* شل کنید. یک “شیم” (Shim) یا واشر نازک (مانند یک تکه پلاستیک صاف یا فلز) در **کف** گیره (زیر اتصال) قرار دهید تا هم‌سطح شود.
- این کار را آنقدر تکرار کنید تا دو لبه کاملاً هم‌تراز شوند. (به مقاله “رازهای تراز کردن” مراجعه کنید).
۴. پارامترهای جوش: از کدام سایز پیروی کنیم؟
این سوال مهمی است. شما در حال جوش دادن (مثلاً) سایز ۲۰۰ به ۲۰۰ هستید، در حالی که قطعه شما ۱۱۰ هم دارد.
قانون ساده است: شما در حال جوش دادن دو سطح مقطع با “قطر یکسان” هستید.
• جوش اول (اتصال لوله ۲۰۰ به تبدیل): شما در حال جوش دادن ۲۰۰ به ۲۰۰ هستید. بنابراین باید از **پارامترهای استاندارد جوشکاری (دما، فشار، زمان) مربوط به سایز ۲۰۰** (با همان $SDR$) استفاده کنید.
• جوش دوم (اتصال لوله ۱۱۰ به تبدیل): پس از جوش اول، دستگاه را مجدداً تنظیم می‌کنید. اکنون در حال جوش دادن ۱۱۰ به ۱۱۰ هستید. باید از **پارامترهای استاندارد سایز ۱۱۰** استفاده کنید.
نکته مهم در محاسبه فشار: فشار هیدرولیک (عدد روی گیج) باید بر اساس جدول فشار دستگاه شما برای همان سایز (مثلاً ۲۰۰ $SDR 11$) تنظیم شود. فراموش نکنید که “فشار کشش” (Drag) را نیز محاسبه و به آن اضافه کنید.
جوشکاری تبدیلی، نیازمند ابزار دقیق (اینسرت) و رعایت دقیق پارامترهاست. گروه صنعتی سپهر البرز، ارائه‌دهنده کامل‌ترین مجموعه اینسرت‌های کاهنده.
برای دریافت مشاوره در مورد **نصب ردیوسر پلی اتیلن** و تهیه کلمپ‌های کاهنده متناسب با دستگاه خود، با ما تماس بگیرید. 📏