آیا دستگاه الکتروفیوژن می‌تواند به لوله PE100 و PE80 همزمان جوش دهد؟

آیا دستگاه الکتروفیوژن می‌تواند به لوله PE100 و PE80 همزمان جوش دهد؟

اتصال نسل جدید به قدیم: بررسی سازگاری جوشکاری الکتروفیوژن بین گریدهای مختلف پلی اتیلن.

در بسیاری از پروژه‌های تعمیر، نوسازی یا توسعه شبکه، پیمانکاران با این سناریو مواجه می‌شوند: نیاز به اتصال یک خط لوله جدید (که معمولاً از مواد $PE100$ ساخته شده) به یک شبکه قدیمی‌تر (که احتمالاً از $PE80$ است). سوال فنی و بسیار مهمی که در این مواقع پیش می‌آید این است که آیا می‌توان این دو گرید متفاوت پلی اتیلن را با استفاده از روش **جوش الکتروفیوژن** به طور ایمن و قابل اعتماد به یکدیگر متصل کرد؟
نگرانی اصلی از تفاوت در خواص فیزیکی و دمای ذوب این دو ماده ناشی می‌شود. آیا دستگاه جوش الکتروفیوژن می‌تواند شرایطی را فراهم کند که هر دو ماده به درستی ذوب شده و یک اتصال همگن و پایدار ایجاد کنند؟ پاسخ کوتاه و اطمینان‌بخش این است: **بله، معمولاً امکان‌پذیر و استاندارد است**، اما با رعایت دقیق اصول.

مروری کوتاه بر PE80 و PE100 (چرا متفاوتند؟)

همانطور که در مقالات قبلی توضیح داده شد، تفاوت اصلی این دو گرید در **حداقل استحکام مورد نیاز ($MRS$)** آن‌هاست:
  • $PE80$: $MRS = 8.0 MPa$ (استحکام کمتر، چگالی پایین‌تر)
  • $PE100$: $MRS = 10.0 MPa$ (استحکام بالاتر، چگالی بالاتر)
این تفاوت در استحکام، ناشی از تفاوت در ساختار مولکولی آن‌هاست. اما سوال اینجاست که آیا این تفاوت، فرآیند جوشکاری الکتروفیوژن را مختل می‌کند؟ 🤔

چرا جوش الکتروفیوژن PE80 به PE100 امکان‌پذیر است؟ (۳ دلیل کلیدی)

۱. سازگاری شیمیایی (Chemical Compatibility) ✅

مهم‌ترین نکته این است که هر دو ماده، از خانواده **پلی اتیلن ($PE$)** هستند. ماهیت شیمیایی آن‌ها یکسان است و در دمای ذوب، قابلیت ادغام مولکولی با یکدیگر را دارند. این برخلاف تلاش برای جوش دادن دو پلاستیک کاملاً متفاوت (مثلاً $PE$ به $PVC$) است که از نظر شیمیایی ناسازگار هستند.

۲. نزدیکی شاخص جریان مذاب (Melt Flow Index – MFI)

$MFI$ نشان می‌دهد که یک پلیمر در دمای مشخص، با چه سرعتی جریان پیدا می‌کند (روان می‌شود). اگرچه $MFI$ برای $PE80$ و $PE100$ دقیقاً یکسان نیست، اما تفاوت آن‌ها به قدری “کم” است که در محدوده تلرانس فرآیند جوشکاری الکتروفیوژن قرار می‌گیرد.
نکته مهم: در جوش بات فیوژن (لب به لب)، تطابق دقیق‌تر $MFI$ اهمیت بیشتری دارد زیرا فشار بالایی اعمال می‌شود. اما در الکتروفیوژن که فشار تقریباً صفر است و ذوب به صورت موضعی رخ می‌دهد، این تفاوت جزئی $MFI$ معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند.

۳. اتصالات الکتروفیوژن مدرن (Universal Fittings) 🔌

امروزه، تقریباً تمام اتصالات الکتروفیوژن استاندارد (بوشن‌ها، زانویی‌ها، سدل‌ها) به صورت **یونیورسال (Universal)** طراحی و تولید می‌شوند. این یعنی آن‌ها برای جوشکاری به **هر دو گرید $PE80$ و $PE100$** (و حتی گریدهای قدیمی‌تر مانند $PE63$) مناسب هستند.
پارامترهای جوشکاری (ولتاژ و زمان) که در بارکد این اتصالات یونیورسال تعریف شده، طوری تنظیم شده‌اند که انرژی کافی برای ذوب مناسب هر دو گرید را فراهم کنند.


اصول کلیدی که “باید” رعایت شوند ⚠️

اگرچه **جوشکاری گریدهای مختلف PE** با الکتروفیوژن امکان‌پذیر است، اما موفقیت آن منوط به رعایت دقیق اصول استاندارد است:
  • ۱. اسکراب کردن هر دو لوله: این حیاتی‌ترین اصل است. لایه اکسیدی باید از سطح *هر دو* لوله $PE80$ و $PE100$ به طور کامل و با اسکراپر مناسب (ترجیحاً روتاری) حذف شود. فرقی نمی‌کند لوله چقدر قدیمی یا نو باشد.
  • ۲. استفاده از اتصالات یونیورسال: مطمئن شوید که اتصالات الکتروفیوژن شما برای هر دو گرید مناسب هستند (معمولاً روی بدنه اتصال یا در کاتالوگ آن ذکر شده است).
  • ۳. اسکن بارکد صحیح: همیشه بارکد روی اتصال را اسکن کنید تا دستگاه، پارامترهای صحیح را اعمال کند. از تنظیمات دستی خودداری کنید.
  • ۴. رعایت اصول کلی: تمیزکاری کامل، استفاده از گیره (کلمپ)، و رعایت زمان خنک‌سازی، همچنان الزامی هستند.

نتیجه نهایی: اتصال قوی، اما سیستم محدود به PE80

وقتی شما $PE80$ را به $PE100$ با الکتروفیوژن جوش می‌دهید، خود “محل اتصال” یک نقطه قوی و قابل اعتماد خواهد بود. فرآیند همجوشی به درستی رخ می‌دهد.
اما نکته بسیار مهم: استحکام کلی آن بخش از خط لوله، توسط ضعیف‌ترین جزء، یعنی لوله $PE80$، تعیین می‌شود. شما نمی‌توانید با اتصال $PE100$ به $PE80$، فشار کاری کل سیستم را به سطح $PE100$ ارتقا دهید. فشار کاری مجاز کل خط، همچنان بر اساس محدودیت‌های لوله $PE80$ خواهد بود. ⛓️
بنابراین، **سازگاری جوش پلی اتیلن** بین این دو گرید با روش الکتروفیوژن تایید شده و یک رویه استاندارد در صنعت است، به شرطی که تمام مراحل آماده‌سازی و جوشکاری به دقت انجام شوند. تجهیزات استاندارد گروه صنعتی سپهر البرز برای اجرای بی‌نقص این اتصال طراحی شده‌اند.

اتصال نسل‌ها با اطمینان کامل. گروه صنعتی سپهر البرز، ارائه‌دهنده دستگاه‌ها و اتصالات الکتروفیوژن یونیورسال برای جوشکاری مطمئن $PE80$ و $PE100$.

برای دریافت مشاوره فنی در مورد پروژه‌های اتصال به شبکه‌های موجود و انتخاب اتصالات مناسب، با ما تماس بگیرید. 💡

More Articles & Posts