مولتی کلمپس و اسکوییزر: ابزارهای حیاتی برای تعمیرات الکتروفیوژن (راهنمای استفاده)

مولتی کلمپس و اسکوییزر: ابزارهای حیاتی برای تعمیرات الکتروفیوژن (راهنمای استفاده)

چگونه با ابزارهای نگهدارنده و مسدودکننده، یک تعمیر ایمن، بدون تنش و استاندارد را تضمین کنیم؟

تعمیر خط لوله پلی اتیلن با روش الکتروفیوژن، یک فرآیند دقیق و حساس است. برخلاف نصب اولیه که لوله‌ها آزاد هستند، در تعمیرات، شما با لوله‌های ثابت، تحت تنش‌های احتمالی زمین و گاهی اوقات حتی با جریان سیال (آب یا گاز) مواجه هستید. در چنین شرایطی، صرفاً داشتن دستگاه جوش و اتصالات کافی نیست. دو دسته ابزار جانبی، نقشی حیاتی در تضمین ایمنی اپراتور و کیفیت نهایی اتصال ایفا می‌کنند: **مولتی کلمپس (Multi Clamp / Alignment Clamp)** و **اسکوییزر (Squeeze Off Tool)**.
نادیده گرفتن این ابزار الکتروفیوژن نه تنها می‌تواند منجر به یک جوش ضعیف و ناموفق شود، بلکه در مورد کار با خطوط گاز، می‌تواند خطرات ایمنی فاجعه‌باری را به دنبال داشته باشد. در این راهنما، به معرفی این دو ابزار حیاتی و نحوه استفاده صحیح از آن‌ها می‌پردازیم.

۱. مولتی کلمپس (Multi Clamp): ضامن هم‌ترازی و حذف تنش

مولتی کلمپس چیست؟

مولتی کلمپس یا گیره هم‌تراز کننده، یک قاب فلزی محکم است که دارای فک‌های متحرک برای گرفتن و ثابت نگه داشتن لوله‌ها و اتصالات (مانند بوشن‌ها) در یک راستا است. این ابزار اطمینان می‌دهد که لوله‌ها قبل، در حین و *مهم‌تر از همه*، در طول زمان خنک‌سازی جوش، کاملاً هم‌محور و بدون هیچ‌گونه تنش مکانیکی باقی بمانند.

چرا در تعمیرات الکتروفیوژن حیاتی است؟

  • جلوگیری از حرکت در حین ذوب: در لحظه جوشکاری، پلی‌اتیلن کاملاً نرم می‌شود. کوچکترین تنش (ناشی از وزن لوله، خمیدگی یا فشار خاک) باعث حرکت لوله در داخل بوشن شده و اتصال را خراب می‌کند. کلمپس این حرکت را غیرممکن می‌سازد.
  • حفظ هم‌محوری (Alignment): تضمین می‌کند که دو سر لوله و قطعه تعمیری دقیقاً در یک راستا قرار دارند. عدم هم‌محوری باعث ایجاد تنش در نقطه جوش می‌شود.
  • اهمیت در زمان خنک‌سازی: این مهم‌ترین نقش کلمپس است. جوش الکتروفیوژن تا زمانی که کاملاً سرد نشده، استحکام نهایی خود را به دست نیاورده است. کلمپس تضمین می‌کند که در تمام طول زمان خنک‌سازی، هیچ نیرویی به اتصال وارد نشود.

راهنمای استفاده سریع:

  1. پس از اسکراب کردن لوله‌ها و قرار دادن قطعه تعمیری و بوشن‌ها، مولتی کلمپس را روی مجموعه سوار کنید.
  2. فک‌ها را طوری تنظیم کنید که لوله‌ها و بوشن‌ها را محکم اما بدون تغییر شکل (لهیدگی) نگه دارند.
  3. مطمئن شوید که هیچ فاصله‌ای بین لوله‌ها و قطعه تعمیری وجود ندارد و همه چیز کاملاً هم‌تراز است.
  4. فرآیند جوشکاری را انجام دهید.
  5. کلمپس را تا پایان کامل زمان خنک‌سازی (درج شده روی بوشن) باز نکنید.

۲. اسکوییزر (Squeeze Off Tool): مسدودکننده موقت و ایمن جریان

اسکوییزر چیست؟

اسکوییزر ابزاری است که برای **بستن موقت جریان** در لوله‌های پلی اتیلن (معمولاً تا سایزهای متوسط) استفاده می‌شود. این ابزار دارای دو میله یا فک موازی است که با استفاده از نیروی مکانیکی (پیچ دستی) یا هیدرولیکی، به تدریج به هم نزدیک شده و دیواره لوله را روی هم فشرده می‌کنند تا مسیر جریان سیال (آب یا گاز) به طور کامل مسدود شود.

چرا در تعمیرات الکتروفیوژن حیاتی است؟

  • ایمنی در خطوط گاز: این اصلی‌ترین کاربرد اسکوییزر است. هنگام تعمیر یک خط لوله گاز فعال، اسکوییز کردن لوله در دو طرف محل تعمیر، جریان گاز را قطع کرده و یک منطقه کاری ایمن و بدون گاز ایجاد می‌کند. (هشدار: این کار باید فقط توسط افراد آموزش‌دیده و با مجوز انجام شود).
  • جلوگیری از ورود آب و آلودگی: در تعمیر خطوط آب، بستن جریان با اسکوییزر از ورود آب، گل و لای به ناحیه جوشکاری جلوگیری می‌کند. (جوش الکتروفیوژن به شدت به خشکی و تمیزی حساس است).
  • امکان تعمیر بدون قطع کل شبکه: با استفاده از اسکوییزر، می‌توان یک بخش کوچک از شبکه را برای تعمیر ایزوله کرد، بدون اینکه نیاز به قطع جریان کل منطقه باشد.

راهنمای استفاده ایمن:

  1. انتخاب اسکوییزر مناسب: اسکوییزر باید متناسب با سایز و $SDR$ لوله شما باشد. هر اسکوییزر دارای “استاپ” (Stop Bar) هایی است که از فشرده شدن بیش از حد لوله جلوگیری می‌کند.
  2. محل صحیح اسکوییز: اسکوییزر باید در فاصله ایمن از محل جوشکاری قرار گیرد (معمولاً حداقل ۳ برابر قطر لوله). هرگز روی محل جوش قبلی یا نزدیک اتصالات، لوله را اسکوییز نکنید.
  3. فشردن تدریجی: لوله را به آرامی و به تدریج (مخصوصاً در هوای سرد) فشرده کنید تا به استاپ برسید. فشردن ناگهانی می‌تواند باعث ترک خوردن لوله شود.
  4. زمان نگهداری: لوله را فقط تا زمانی که برای تعمیر نیاز است، در حالت فشرده نگه دارید.
  5. باز کردن تدریجی: پس از اتمام کار، فک‌های اسکوییزر را به آرامی باز کنید.
  6. استفاده از ریراندر (Re-rounder): پس از باز کردن اسکوییزر، محل فشرده شده کمی بیضی شکل می‌شود. استفاده از ابزار ریراندر (گیره گرد کننده) برای بازگرداندن شکل لوله به حالت اولیه، ضروری است.
  7. هشدار بسیار مهم: اسکوییز کردن لوله‌های گاز، یک عملیات پرخطر است و باید فقط توسط پرسنل آموزش‌دیده و با رعایت کامل دستورالعمل‌های ایمنی شرکت گاز انجام شود. هرگز لوله‌های با سایز بزرگ یا فشار بالا را اسکوییز نکنید.

تعمیرات ایمن و استاندارد، نیازمند ابزار حرفه‌ای است. گروه صنعتی سپهر البرز، تامین‌کننده کامل ابزارآلات جانبی الکتروفیوژن، شامل مولتی کلمپس، اسکوییزر و ریراندر.

برای اطمینان از کیفیت و ایمنی تعمیرات خود، از ابزارهای استاندارد و تایید شده استفاده کنید. برای مشاوره با ما تماس بگیرید.

More Articles & Posts