مقایسه اقتصادی: هزینه اجرای اتصالات الکتروفیوژن در برابر بات فیوژن (کدام به صرفه است؟)

مقایسه اقتصادی: هزینه اجرای اتصالات الکتروفیوژن در برابر بات فیوژن (کدام به صرفه است؟)

جنگ بین “هزینه تجهیزات” و “هزینه اتصالات”. چگونه بر اساس سایز و نوع پروژه، ارزان‌ترین روش را انتخاب کنیم؟

وقتی نوبت به برآورد هزینه یک پروژه لوله‌کشی پلی اتیلن می‌رسد، پیمانکاران همیشه بر سر یک دوراهی کلاسیک قرار دارند: آیا از روش بات فیوژن (Butt Fusion) استفاده کنیم که نیازی به خرید اتصال (بوشن) ندارد اما دستگاهش گران و سنگین است؟ یا از روش الکتروفیوژن (Electrofusion) استفاده کنیم که دستگاهش ارزان و سبک است اما باید برای هر سر جوش، پول یک بوشن را بپردازیم؟
پاسخ این سوال یک “بله” یا “خیر” ساده نیست. نقطه “سربه‌سر” (Break-even Point) اقتصادی، به عواملی مانند سایز لوله، تعداد سر جوش و موقعیت پروژه بستگی دارد. در این مقاله، ما با یک آنالیز دقیق، به شما می‌گوییم که کفه ترازو در کجا به نفع کدام روش سنگینی می‌کند.

۱. آنالیز هزینه بات فیوژن (سرمایه اولیه بالا، هزینه جاری صفر)

در روش لب به لب، خودِ لوله‌ها به هم جوش می‌خورند. هیچ قطعه واسطه‌ای وجود ندارد.

  • هزینه مواد مصرفی (۰ تومان): شما برای اتصال دو لوله مستقیم، هیچ هزینه‌ای بابت “اتصال” نمی‌پردازید. این بزرگترین برگ برنده بات فیوژن است.
  • هزینه تجهیزات (بسیار بالا): دستگاه‌های بات فیوژن هیدرولیک، بزرگ، سنگین و گران‌قیمت هستند. همچنین به ژنراتورهای بزرگتر و جرثقیل (برای جابجایی دستگاه) نیاز دارند.
  • هزینه زمان و لجستیک (بالا): جابجایی دستگاه سنگین در طول خط لوله، زمان‌بر است. همچنین نیاز به ترانشه (گودال) عریض‌تری دارد تا دستگاه در آن جا شود.

نتیجه: این روش در خطوط انتقال طولانی (که هزاران جوش مستقیم دارد) و سایزهای بزرگ (که قیمت اتصالات الکتروفیوژن سرسام‌آور می‌شود) بی‌رقیب است.


۲. آنالیز هزینه الکتروفیوژن (سرمایه اولیه پایین، هزینه جاری بالا)

در این روش، برای هر اتصال باید یک قطعه مصرفی (Coupler) بخرید.

  • هزینه مواد مصرفی (بسیار بالا): قیمت یک بوشن الکتروفیوژن، به خصوص در سایزهای بالا (مثلاً ۴۰۰ میلی‌متر به بالا)، بسیار گران است. این هزینه با هر جوش تکرار می‌شود.
  • هزینه تجهیزات (پایین): دستگاه الکتروفیوژن جعبه‌ای کوچک و سبک است که قیمت آن کسری از قیمت یک دستگاه بات فیوژن هیدرولیک است.
  • هزینه زمان و لجستیک (پایین): سرعت اجرا بالاست. نیاز به فضای کار کمی دارد (ایده‌آل برای تعمیرات در شهر و ترانشه‌های باریک).

نتیجه: این روش برای پروژه‌های پراکنده (مثل انشعابات شهری)، تعداد جوش کم، فضاهای تنگ و سایزهای کوچک (که قیمت بوشن ارزان است) به صرفه است.


۳. نقطه عطف سایز لوله (The Size Break-point) 📏

تجربه نشان می‌دهد که “سایز لوله”، تعیین‌کننده‌ترین فاکتور در انتخاب اقتصادی است:

الف) سایزهای کوچک (۲۰ تا ۱۱۰ میلی‌متر)

• در این سایزها، قیمت بوشن الکتروفیوژن نسبتاً ارزان است.
• دستگاه‌های بات فیوژن این سایزها هم کوچک هستند، اما سرعت اجرای الکتروفیوژن و راحتی آن معمولاً باعث می‌شود پیمانکاران (به ویژه در شبکه گاز و آب شهری) الکتروفیوژن را ترجیح دهند.

ب) سایزهای متوسط (۱۲۵ تا ۳۱۵ میلی‌متر)

• این منطقه خاکستری است.
• اگر پروژه “خط انتقال” طولانی است ⬅️ بات فیوژن ارزان‌تر است (چون پول هزاران بوشن حذف می‌شود).
• اگر پروژه “شبکه توزیع” پیچیده با اتصالات زیاد و فضای کم است ⬅️ الکتروفیوژن به دلیل سرعت و مانورپذیری، هزینه نهایی (نیروی انسانی) را کاهش می‌دهد.

ج) سایزهای بزرگ (۴۰۰ میلی‌متر به بالا)

• در این سایزها، قیمت یک عدد بوشن الکتروفیوژن به شدت افزایش می‌یابد (تصاعدی).
• هزینه خرید دستگاه بات فیوژن بزرگ هم زیاد است، اما با انجام تعداد کمی جوش (مثلاً ۵۰ سر جوش)، هزینه خرید دستگاه در مقابل هزینه خرید ۵۰ بوشن گران‌قیمت، جبران می‌شود.
برنده مطلق: در سایزهای بزرگ، بات فیوژن تقریباً همیشه اقتصادی‌تر است (مگر برای تعمیرات تک‌موردی).


۴. جدول راهنمای تصمیم‌گیری سریع

نوع پروژه بهترین انتخاب اقتصادی دلیل اصلی
خط انتقال آب طولانی (بیابان) بات فیوژن حذف هزینه هزاران بوشن
تعمیرات اضطراری و شکستگی الکتروفیوژن سرعت بالا و عدم نیاز به حرکت لوله
شبکه گازرسانی شهری (کوچه‌پس‌کوچه) الکتروفیوژن فضای کم، ایمنی بالا، سایز کوچک
لوله‌های سایز ۶۳۰ به بالا بات فیوژن قیمت نجومی اتصالات الکتروفیوژن

هر روشی جایگاه خود را دارد؛ هوشمندانه انتخاب کنید. گروه صنعتی سپهر البرز، تامین‌کننده کامل تجهیزات هر دو روش جوشکاری (دستگاه و اتصالات).

برای برآورد هزینه لوله کشی و دریافت مشاوره جهت انتخاب اقتصادی‌ترین روش برای پروژه خاص خود، با کارشناسان فروش ما تماس بگیرید. 💰

More Articles & Posts