اسکراپر الکتروفیوژن (روتاری و دستی): مهم‌ترین ابزار شما برای یک جوش ۱۰۰٪ مطمئن
چرا یک جوش می‌تواند در ظاهر عالی اما در واقعیت فاقد هرگونه استحکام باشد؟ راز در لایه اکسیدی نهفته است.
بسیاری از اپراتورهای تازه‌کار به اشتباه تصور می‌کنند که اگر لوله نو، تمیز یا حتی بسته‌بندی شده باشد، نیازی به تراشیدن ندارد و یک دستمال آغشته به الکل کافی است. این یک **اشتباه فاجعه‌بار** و دلیل اصلی ۹۰٪ از شکست‌های اتصالات الکتروفیوژن است. در این مقاله به شما توضیح می‌دهیم که چرا اسکراپر الکتروفیوژن، مهم‌ترین ابزار در جعبه شماست.
دشمن نامرئی: لایه اکسیدی (Oxidized Layer)
مشکل چیست؟ به محض اینکه لوله پلی اتیلن در کارخانه تولید می‌شود و با هوا تماس پیدا می‌کند، سطح بیرونی آن با اکسیژن واکنش داده و یک لایه بسیار نازک، سخت و شیشه‌ای به نام “لایه اکسیدی” تشکیل می‌دهد. این لایه:- کاملاً نامرئی است: شما نمی‌توانید آن را ببینید.
- با حلال پاک نمی‌شود: الکل، بنزین یا هیچ حلال دیگری نمی‌تواند این لایه پلیمری سخت شده را از بین ببرد.
- مانع جوشکاری است: این لایه مانند یک دیوار شیشه‌ای بین لوله و اتصال عمل می‌کند.
نتیجه فاجعه‌بار: زمانی که فرآیند جوش الکتروفیوژن انجام می‌شود، سیم‌پیچ اتصال، مواد اطراف خود و این لایه اکسیدی را ذوب می‌کند. اما ادغام مولکولی (Fusion) بین لوله و اتصال رخ نمی‌دهد. در واقع، اتصال فقط به این لایه اکسیدی “می‌چسبد” نه به خود لوله. این اتصال هیچ استحکام کششی ندارد و با کوچکترین فشار یا حرکت زمین، به راحتی از لوله جدا می‌شود.
راه حل چیست؟ فقط و فقط حذف فیزیکی
تنها راه برای دستیابی به یک جوش ۱۰۰٪ مطمئن، **حذف فیزیکی و مکانیکی** این لایه اکسیدی و رسیدن به پلی‌اتیلن “بکر” (Virgin) در زیر آن است. این کار فقط با ابزاری به نام اسکراپر (Scraper) انجام می‌شود.دستمال الکلی فقط برای *بعد* از اسکراب کردن است؛ تا گرد و غبار و چربی دست را از روی سطح بکر پاک کند.
مقایسه انواع اسکراپر الکتروفیوژن
دو نوع اصلی اسکراپر برای این کار وجود دارد:۱. اسکراپر دستی (Manual Scraper)
این ابزار ساده، شبیه به یک رنده دستی یا قلم است که یک تیغه بسیار تیز و سخت دارد. اپراتور باید به صورت دستی، تمام محیط لوله را (در محلی که قرار است داخل اتصال برود) بتراشد.
- مزایا: بسیار ارزان، سبک، قابل حمل، برای سایزهای مختلف قابل استفاده است و نیازی به تنظیم ندارد.
- معایب: به شدت به مهارت و وجدان کاری اپراتور وابسته است. اپراتور ممکن است برخی نقاط را فراموش کند (بتراشد) یا بیش از حد بتراشد و لوله را ضعیف کند.
- کاربرد: ایده‌آل برای سایزهای کوچک (تا حدود ۶۳ یا ۹۰ میلی‌متر) و کارهای تعمیراتی که فضا محدود است.
۲. اسکراپر روتاری یا چرخشی (Rotary Scraper)
این یک ابزار مهندسی دقیق است که مانند یک گیره روی لوله قفل می‌شود. با چرخاندن دسته، تیغه‌های فنری آن به صورت خودکار، یک لایه یکنواخت و همگن را از تمام سطح لوله برمی‌دارند.
- مزایا: تضمین‌کننده یک تراش ۱۰۰٪ یکنواخت، کامل و با ضخامت استاندارد در تمام ۳۶۰ درجه لوله. خطای انسانی را به صفر می‌رساند.
- معایب: گران‌تر است و هر ابزار معمولاً محدوده سایز مشخصی را پوشش می‌دهد.
- کاربرد: **الزامی** برای لوله‌های سایز متوسط و بزرگ (از ۹۰ میلی‌متر به بالا). در تمام پروژه‌های حساس (مانند گازرسانی)، استفاده از اسکراپر روتاری تنها روش مورد تایید است.
۳ اشتباه رایج در اسکراب کردن که جوش را نابود می‌کند
- ۱. استفاده از سمباده یا سوهان: این ابزارها سطح را “خراش” می‌دهند اما لایه اکسیدی را به طور کامل “حذف” نمی‌کنند. بدتر از آن، ذرات سمباده را در سطح پلی‌اتیلن فرو می‌کنند که باعث آلودگی جوش می‌شود. (استفاده از سمباده مطلقاً ممنوع است).
- ۲. لمس کردن سطح پس از اسکراب: چربی طبیعی دست شما، بدترین آلودگی برای سطح بکر پلی‌اتیلن است. پس از اسکراب کردن و تمیزکاری با الکل، هرگز سطح آماده جوش را لمس نکنید.
- ۳. اسکراب کردن و رها کردن لوله: لایه اکسیدی به سرعت دوباره تشکیل می‌شود. شما باید بلافاصله پس از اسکراب کردن و تمیزکاری، لوله را وارد اتصال کرده و فرآیند جوش را آغاز کنید. (لوله اسکراب شده را برای روز بعد رها نکنید).
نتیجه‌گیری: اسکراپر، بیمه پروژه شماست
هزینه خرید یک اسکراپر روتاری در برابر هزینه یک اتصال ناموفق در خط لوله گاز (که نیاز به حفاری مجدد و قطع گاز دارد) تقریباً هیچ است. آماده سازی جوش الکتروفیوژن بدون اسکراپر استاندارد، یک قمار پرخطر است.گروه صنعتی سپهر البرز، با درک این اهمیت حیاتی، مجموعه‌ای کامل از اسکراپرهای دستی و روتاری استاندارد را برای تضمین کیفیت و ایمنی پروژه‌های الکتروفیوژن شما فراهم کرده است. در مورد این مرحله، هرگز کوتاه نیایید.
یک جوش الکتروفیوژن، تنها به اندازه آماده‌سازی سطح آن قوی است. گروه صنعتی سپهر البرز، تأمین‌کننده تجهیزات کامل آماده‌سازی سطح، از جمله اسکراپرهای دستی و روتاری.
برای دریافت مشاوره در مورد انتخاب اسکراپر مناسب سایز لوله‌های خود، با ما تماس بگیرید.