آموزش گام به گام: تعمیر خط لوله پلی اتیلن با دستگاه الکتروفیوژن
چگونه یک شکستگی یا نشتی در خط لوله مدفون را به صورت دائمی، ایمن و بدون جابجایی لوله تعمیر کنیم؟
اینجا دقیقاً همان نقطهای است که دستگاه جوش الکتروفیوژن به عنوان تنها راهحل مهندسی و استاندارد وارد میدان میشود. فرآیند **تعمیر لوله پلی اتیلن** با الکتروفیوژن به شما اجازه میدهد تا در فضای محدود ترانشه و بدون نیاز به حرکت دادن لولههای اصلی، یک اتصال جدید، قویتر از خود لوله و کاملاً آببند ایجاد کنید. در این راهنمای گام به گام، فرآیند کامل تعمیر را شرح خواهیم داد.
تجهیزات مورد نیاز برای تعمیر
قبل از شروع، مطمئن شوید که تمام این تجهیزات را آماده کردهاید:- دستگاه جوش الکتروفیوژن (کالیبره و سالم) به همراه ژنراتور مناسب.
- دو عدد بوشن (Coupler) الکتروفیوژن: همسایز با لوله آسیبدیده.
- یک قطعه لوله جدید (Spool Piece): از همان سایز، $SDR$ و گرید مواد (PE100) لوله اصلی.
- لوله بُر (Pipe Cutter): ترجیحاً از نوع گیوتینی یا دورانی. (هرگز از اره آهنبر استفاده نکنید).
- اسکراپر (Scraper): حیاتیترین ابزار. ترجیحاً از نوع روتاری (Rotary) برای تضمین تراش یکنواخت.
- گیرههای نگهدارنده (Clamps): برای ثابت و همتراز نگه داشتن لولهها.
- پد الکلی مخصوص یا دستمال بدون پرز و مایع ایزوپروپیل الکل.
- ابزار ایمنی، پمپ تخلیه آب (در صورت نیاز) و چادر جوشکاری (در هوای نامناسب).
آموزش گام به گام تعمیر خط لوله
گام ۱: ایمنسازی و برش ناحیه آسیبدیده
- ایمنی اول: خط لوله را از هر دو طرف قطع و فشار آن را کاملاً تخلیه کنید (Depressurize).
- حفاری: اطراف محل آسیبدیده را به اندازهای حفاری کنید که فضای کافی برای کار، نصب گیرهها و دستگاه را داشته باشید.
- خشک کردن: محل کار باید *کاملاً* خشک باشد. هرگونه آب را از ترانشه پمپ کنید.
- برش: بخش آسیبدیده (ترک یا سوراخ) را مشخص کنید. با لوله بُر، دو برش عمود و کاملاً صاف در دو طرف ناحیه آسیبدیده ایجاد کرده و قطعه معیوب را خارج کنید.
گام ۲: آمادهسازی لولههای موجود (مهمترین مرحله)
لولههایی که در خاک بودهاند اکنون در معرض دید هستند. سطح آنها آلوده و اکسید شده است.
- تمیزکاری اولیه: دو سر لوله موجود را از هرگونه گل، لای و رطوبت پاک کنید.
- اسکراب کردن (Scraping): این مرحله قابل حذف نیست. با استفاده از اسکراپر روتاری، لایه اکسیدی روی هر دو سر لوله را به اندازهای بتراشید که حداقل از نصف طول بوشن الکتروفیوژن بلندتر باشد. سطح باید کاملاً تمیز و دارای تراش یکنواخت باشد.
- پاکسازی نهایی: سطح اسکراب شده را با پد الکلی تمیز کنید. از این لحظه به بعد، هرگز با دست سطح تراشیده شده را لمس نکنید.
گام ۳: آمادهسازی و نصب قطعه جدید (Spool Piece)
- اندازهگیری: فاصله دقیق بین دو لوله موجود در ترانشه را اندازه بگیرید.
- برش قطعه جدید: قطعه لوله جدید را دقیقاً به همان اندازه ببرید.
- آمادهسازی قطعه جدید: هر دو سر قطعه لوله جدید را نیز دقیقاً مانند گام ۲ (اسکراب و تمیزکاری با الکل) آماده کنید.
- نصب بوشنها: یک بوشن الکتروفیوژن را تا انتها روی یکی از لولههای موجود در ترانشه سُر دهید. بوشن دوم را نیز تا انتها روی لوله موجود دیگر سُر دهید.
- جا زدن قطعه جدید: قطعه لوله جدید را در فضای خالی بین دو لوله موجود قرار دهید.
- تنظیم نهایی: گیرههای ترازکننده را نصب کنید تا هر سه قطعه (دو لوله موجود و قطعه جدید) کاملاً در یک راستا و هممرکز قرار گیرند. این کار برای جلوگیری از تنش (Stress) در اتصال حیاتی است.
- جابجایی بوشنها: بوشنها را از روی لولههای موجود به سمت مرکز حرکت دهید تا دقیقاً در وسط محل اتصال (نصف روی لوله موجود، نصف روی لوله جدید) قرار گیرند.
گام ۴: فرآیند جوشکاری و خنکسازی
- اتصال دستگاه: کابلهای دستگاه جوش الکتروفیوژن را به ترمینالهای بوشن *اول* وصل کنید.
- اسکن بارکد: بارکد روی بوشن را اسکن کنید تا دستگاه، زمان و ولتاژ صحیح را بخواند.
- شروع جوش: دکمه استارت را بزنید. فرآیند به صورت خودکار انجام میشود. به هیچ وجه تا پایان فرآیند، دستگاه یا اتصالات را تکان ندهید.
- تکرار برای بوشن دوم: پس از اتمام جوش اول، کابلها را به بوشن *دوم* متصل کرده و فرآیند جوشکاری را تکرار کنید.
- زمان خنکسازی (Cooling Time): این زمان، “راز” یک تعمیر موفق است. به زمان خنکسازی که روی بوشن حک شده (مثلاً ۳۰ دقیقه) دقت کنید. در تمام این مدت، گیرهها باید بسته باشند و هیچ فشاری (حتی وزن خاک) نباید به محل اتصال وارد شود. عجله در این مرحله، جوش را نابود میکند.
یک راهحل سادهتر: بوشن تعمیری (Slip Coupler)
یک روش سریعتر، استفاده از “بوشنهای تعمیری” مخصوص است. این بوشنها بلندتر هستند و فاقد “لبه توقف” مرکزی میباشند. فرآیند با آنها به این صورت است:
- ۱. بوشن تعمیری را کاملاً روی یکی از لولههای موجود (که به خوبی اسکراب شده) سُر میدهید.
- ۲. قطعه لوله جدید را در جای خود قرار میدهید.
- ۳. بوشن تعمیری را از روی لوله اول به عقب میکشید تا روی محل اتصال قرار گیرد.
- ۴. جوشکاری را انجام میدهید.
این روش نیاز به نصب قطعه جدید و جابجایی دو بوشن را حذف میکند، اما خود بوشنهای تعمیری گرانتر هستند.
تعمیرات موفق، نیازمند ابزار دقیق و اتصالات استاندارد است. گروه صنعتی سپهر البرز، تامینکننده کامل تجهیزات تعمیراتی، از دستگاههای الکتروفیوژن تا بوشنهای تعمیری و اسکراپرهای روتاری.
برای دریافت مشاوره در مورد روشهای تعمیر خط لوله و تجهیزات مورد نیاز، با ما تماس بگیرید.


