محاسبه فشار درگ (Drag Pressure): فوت کوزهگری برای جلوگیری از جوش سرد در لولههای سنگین
چرا تنظیم فشار دقیقاً روی “عدد جدول”، بزرگترین اشتباه در جوشکاری لولههای سنگین است؟
پاسخ در یک نیروی پنهان به نام فشار درگ (Drag Pressure) نهفته است. دستگاه جوش، قبل از اینکه بتواند دو لوله را به هم فشار دهد، باید بر وزن لوله و اصطکاک زمین غلبه کند تا لوله را حرکت دهد. اگر این نیروی “حرکتدهنده” را به فشار جدول اضافه نکنید، فشاری که واقعاً به لبههای لوله میرسد، بسیار کمتر از حد استاندارد خواهد بود. اینجاست که “جوش سرد” رخ میدهد.
۱. فشار درگ (Drag) دقیقاً چیست؟ 🚜
فشار درگ، میزان فشار هیدرولیکی است که فقط صرفِ “هزینه حملونقل” فک متحرک میشود.
- وقتی یک شاخه لوله ۱۲ متری سنگین را داخل دستگاه میبندید، وزن آن روی شاسی میافتد.
- برای اینکه فک متحرک شروع به حرکت کند، پمپ هیدرولیک باید مثلاً ۲۰ بار فشار تولید کند تا فقط لوله را تکان دهد.
- این ۲۰ بار فشار، هیچ کمکی به جوش خوردن لوله نمیکند؛ فقط صرف غلبه بر اصطکاک میشود. به این فشار “مرده”، فشار درگ میگویند.
۲. فرمول طلایی: عددی که باید روی گیج ببینید 🧮
بسیاری از اپراتورها اشتباهاً عدد جدول را مستقیماً روی دستگاه تنظیم میکنند. فرمول صحیح این است:
مثال عملی:
۱. جدول: برای لوله مورد نظر، فشار جوشکاری (Welding Pressure) را ۴۰ بار تعیین کرده است.
۲. اندازهگیری: شما تست میکنید و میبینید لوله با فشار ۱۵ بار شروع به حرکت میکند (فشار درگ).
۳. تنظیم نهایی: شما باید فشار دستگاه را روی ۵۵ بار (۴۰ + ۱۵) تنظیم کنید.
اگر روی ۴۰ تنظیم میکردید، فشار واقعی وارده به لوله فقط ۲۵ بار بود (فاجعه!).
۳. آموزش گامبهگام: چطور فشار درگ را بخوانیم؟ 👀
فشار درگ یک عدد ثابت نیست و برای هر سر جوش باید جداگانه خوانده شود (چون وزن و طول لوله مدام تغییر میکند).
- بستن لوله: لولهها را در فکها محکم کنید و رندهکاری را انجام دهید.
- دور کردن: فک متحرک را کاملاً عقب ببرید (فاصله دهید).
- شروع حرکت: شیر فشار شکن را کاملاً باز کنید (فشار صفر). اهرم را در جهت “بستن” (Close) نگه دارید.
- افزایش آرام: شیر فشار را به آرامی و نرمی ببندید تا عقربه گیج بالا بیاید.
- نقطه حرکت: درست در لحظهای که فک متحرک شروع به حرکت یکنواخت و آرام کرد، به عقربه نگاه کنید. آن عدد، فشار درگ ($P_{drag}$) شماست.
۴. چه عواملی فشار درگ را “خطرناک” میکنند؟
در شرایط زیر، فشار درگ بسیار بالاست و اگر آن را محاسبه نکنید، جوش قطعاً خراب میشود:
- لوله کشی طولانی: وقتی ۵۰ متر لوله به پشت دستگاه وصل است، اصطکاک آن با زمین وحشتناک است. (حتماً از غلطک استفاده کنید).
- سایز سنگین: در لولههای ۵۰۰ میلیمتر به بالا، وزن لوله به تنهایی فشار درگ بالایی ایجاد میکند.
- ریلهای کثیف: اگر شاسی دستگاه روغنکاری نشده و زنگزده باشد، اصطکاک داخلی دستگاه بالا میرود.
- زمین ناهموار: کشیدن لوله روی گِل و سنگ، درگ را دو برابر میکند.
ریاضیات ساده، جوشهای مستحکم میسازد. گروه صنعتی سپهر البرز، تولیدکننده دستگاههای هیدرولیک با گیجهای دقیق و سیستم حرکتی روان.
برای دریافت جداول استاندارد جوشکاری (دینگ و ایزو) و آموزش نحوه کار با دستگاههای تمام هیدرولیک، با واحد آموزش ما تماس بگیرید. 📐